Πιο αργά, πιο βαθειά, πιο γλυκά... του Αλεξάντερ Λάνγκερ

Η καίρια ερώτηση είναι η εξής: πως γίνεται αναγκαίος ένας πολιτισμός οικολογικά βιώσιμος; 

«Πιο αργά, πιο βαθιά, πιο γλυκά» αντί του «πιο γρήγορα, πιο ψηλά, πιο δυνατά»

Μια καίρια ερώτηση δεν αφορά τι πρέπει να γίνει ή να μην γίνει αλλά τον τρόπο με τον οποίο διεγείρονται κίνητρα και επιθυμίες που καθιστούν δυνατή την στροφή προς μια διόρθωση κατεύθυνσης.
Ο φόβος της καταστροφής δεν στάθηκε σε θέση να δημιουργήσει έως σήμερα κίνητρα κατά τρόπο αποτελεσματικό. Το ίδιο θα μπορούσαμε να ειπωθεί για τους ελέγχους, τους νόμους και την επιστημονική ανάλυση που δεν στάθηκε ικανή να πείσει. Απ’όσο προκύπτει, η επιθυμία μιας ολικής, εναλλακτικής, οπτικής - κοινωνικής, οικολογικής και πολιτισμικής - δεν στάθηκε αρκετή, ενώ οι προτεινόμενες προσεγγίσεις προέκυψαν ελάχιστα πειστικές. Από την άλλη μεριά δεν μπορεί να ειπωθεί ότι υπάρχει σήμερα μια πλειοψηφία αποφασισμένη να δραστηριοποιηθεί υπέρ μιας αντίληψης της ευημερίας τόσο διαφορετικής όσο είναι πλέον αναγκαίο.
Ούτε οι νόμοι, ούτε ένα καλύτερο Υπουργείο Περιβάλλοντος, ούτε μια πολύ πιο λεπτομερής μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ούτε μια αυστηρότερη νομοθεσία για τις συσκευασίες ή για τα όρια ταχύτητας, όσο ανάγκη και να τα έχουμε, δεν πρόκειται να προκαλέσουν την αλλαγή πορείας. Την αλλαγή πορείας την προκαλεί μόνο μία ριζική πολιτισμική «αναδιατύπωση» - μία αναδιατύπωση όλων αυτών που μια κοινωνία ή κοινότητα θεωρεί επιθυμητά.
Έως σήμερα δράσαμε κάτω από το ολυμπιακό σύνθημα «πιο γρήγορα, πιο ψηλά, πιο δυνατά» που εκπροσωπεί, καλύτερα από οτιδήποτε, την πεμπτουσία του πνεύματος του πολιτισμού μας με τον ανταγωνισμό κανόνα της καθημερινότητας. Εάν δεν ριζώσουμε μια εναλλακτική προσέγγιση, που θα μπορούσε να συνοψιστεί στο «πιο αργά, πιο βαθιά, πιο γλυκά» και δεν προσπαθήσουμε να της προσάψουμε μια οπτική εναλλακτικής ευημερίας, κανένας νόμος και κανένας κανόνας, όσο καλοί και αν είναι, δεν θα προστατευθεί από την επίμονη αγνόηση ή και την συστηματική του παράβαση.
Να γιατί μία πραγματική οικολογική πολιτική διατηρεί ελπίδες μόνο σε βάση νέων – ή «πανάρχαιων» αν θέλουμε – πολιτισμικών πεποιθήσεων, επεξεργασμένων μακριά από την πολιτική και θεμελιωμένων σε ηθικές, αισθητικές, κοινωνικές, ή θρησκευτικές βάσεις, ή και βάσεις ταυτότητας, ριζωμένες στην ιστορία των κοινωνικών ομάδων. Από την πολιτική πρέπει να αναμένουμε αποτελεσματικές ενδείξεις αλλαγής πορείας και θαρραλέας προαγωγής της θέλησης αλλαγής: μία οικολογική πολιτική φτωχή σε ιδανικά και ιδανικότητα δεν έχει πιθανότητες επιβίωσης στο πεδίο του δημοκρατικού ανταγωνισμού.