**Η Ψυχική Υγεία στην Ευρώπη της Κρίσης:
Από την οικονομική επιβίωση στην ανθρώπινη ανθεκτικότητα**
Γράφει η Μαρία Σούμπαση, M.Sc. Διοίκησης Μονάδων Υγείας
Κάθε χρόνο, στις 10 Οκτωβρίου, η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας μάς καλεί να αναλογιστούμε κάτι αυτονόητο αλλά πολιτικά παραμελημένο: δεν υπάρχει υγεία χωρίς ψυχική υγεία.
Κι όμως, σε μια Ευρώπη που εξακολουθεί να μετρά τις πληγές της από αλλεπάλληλες κρίσεις — οικονομική, ενεργειακή, κοινωνική, περιβαλλοντική — η ψυχική ευημερία των πολιτών παραμένει στο περιθώριο της πολιτικής ατζέντας.
Η ψυχική υγεία δεν είναι θέμα ατομικής αντοχής ή «προσωπικής ευθύνης», αλλά καθρέφτης των κοινωνικών συνθηκών.
Η φτώχεια, η επισφαλής εργασία, η ανεργία των νέων, η ψηφιακή αποξένωση και η ανισότητα πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας είναι πολιτικά ζητήματα. Και η αντιμετώπισή τους απαιτεί πολιτικές αποφάσεις, όχι μόνο ψυχολογικές συμβουλές.
Ήδη από το 2009, η οργάνωση Mental Health Europe (MHE) προειδοποιούσε ότι οι οικονομικές κρίσεις δεν αποτυπώνονται μόνο σε δείκτες ΑΕΠ ή ελλείμματα, αλλά και στο ανθρώπινο κόστος: στην αύξηση της κατάθλιψης, των αυτοκτονιών, της κοινωνικής απομόνωσης και της ανασφάλειας.
Δεκαέξι χρόνια μετά, τα ίδια φαινόμενα επιμένουν — και επιτείνονται από την κλιματική αβεβαιότητα, τις μεταναστευτικές πιέσεις και την απορρύθμιση της εργασίας.
Η Ευρώπη, αν θέλει να παραμείνει ήπειρος δικαιωμάτων και όχι απλώς αγορών, οφείλει να περάσει από τη ρητορική στην πράξη:
-
Να επενδύσει στην πρόληψη και όχι μόνο στη φαρμακοθεραπεία.
-
Να ενισχύσει τις κοινοτικές δομές ψυχικής υγείας, κοντά στον πολίτη και όχι πίσω από γραφειοκρατικά εμπόδια.
-
Να χρηματοδοτήσει όσους ασχολουνται και τις κοινωνικές υπηρεσίες, που συχνά αποτελούν τη μοναδική γραμμή στήριξης.
-
Να θεσπίσει πολιτικές κατά του στιγματισμού, εντός των σχολείων, των χώρων εργασίας και των ΜΜΕ.
Η ψυχική υγεία δεν είναι πολυτέλεια. Είναι δείκτης δημοκρατίας, μέτρο κοινωνικής συνοχής και θεμέλιο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Όπως τονίζει η MHE, «ο ψυχικός πλούτος των ανθρώπων είναι η δύναμη πάνω στην οποία οικοδομείται η Ευρώπη».
Στην εποχή των πολλαπλών κρίσεων, το μεγάλο στοίχημα δεν είναι απλώς η επιβίωση. Είναι η ανθρώπινη ανθεκτικότητα – και αυτή χτίζεται με μια βαθιά πολιτική επιλογή:
να βάζουμε τους ανθρώπους πριν από τα κέρδη.
People before profit.
Σχόλια