H ΔΑΝΙΑ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ

« Κυβερνώ μια διεφθαρμένη χώρα» αλλά « μπορούμε να γίνουμε η Δανία του νότου»  αφού « λεφτά υπάρχουν». Λόγια του ΓΑΠ  κατά καιρούς, που αφού τα συνδυάσουμε λίγο αυθαίρετα, σχηματίζουν μια πρόταση με δύο αναμφισβήτητες διαπιστώσεις και ένα… ανέκδοτο. Η πρώτη διαπίστωση για το ότι ζούμε σε μια διεφθαρμένη χώρα είναι γενικά παραδεκτή, όχι όμως σε όλη της την έκταση. Είναι εξάλλου γνωστό ότι διαθέτουμε το ευρωπαϊκό ρεκόρ και μια από τις πρώτες επιδόσεις παγκοσμίως.

Στο πού οφείλεται αυτή η εξωπραγματική για τα ευρωπαϊκά τουλάχιστον δεδομένα επίδοση, έχει απαντηθεί λακωνικά και προκλητικά, από τον αντιπρόεδρο του ΓΑΠ με το «μαζί τα φάγαμε» ( «και εξακολουθούμε να τα τρώμε όπου μπορούμε» θa’πρεπε να προσθέσει). Προσωπικά αυτή η προκλητική φράση του «μαζί τα φάγαμε» με βρίσκει σύμφωνο γιατί εκφράζει τα πεπραγμένα του 90-95% των ελληνικών νοικοκυριών. Τώρα βέβαια, από κάποιον για παράδειγμα που εξασφάλισε μια αργομισθία του χιλιάρικου στο Δημόσιο ή λάδωσε τον εφοριακό με δύο χιλιάρικα για να μην πληρώσει δώδεκα ,μέχρι τους μιζολήπτες της Ζήμενς και των υποβρυχίων, η διαφορά είναι τεράστια σε ατομικό επίπεδο. Μετρώντας όμως συνολικά, πολλοί μικροί «διεφθαρμένοι» ισοδυναμούν με ένα μεγάλο. Είκοσι ας πούμε μικροεπαγγελματίες ( μόνο σε μια μικρή πόλη βρίσκονται περισσότεροι ) που  λάδωσαν και γλύτωσαν από δέκα χιλιάρικα ο καθένας, φτιάχνουν μια «Χορηγία Μαντέλη» (200.000ευρώ). Επίσης, 5000 αργόμισθοι (μη μου πείτε ότι δεν ήταν ή δεν είναι ακόμη τόσοι στο Δημόσιο) με 17.000 ευρώ μέσες ετήσιες αποδοχές, σε ένα χρόνο υπερκαλύπτουν τις μίζες των υποβρυχίων (83.000.000 ευρώ) που πήγαν στις τσέπες μερικών δεκάδων ανθρώπων, με σαφώς σημαντική ανισοκατανομή. Τα παραδείγματα μπορεί να είναι τόσα πολλά, όσες και οι περιπτώσεις της μικρής- μεγάλης διαφθοράς σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής , που πραγματικά δεν πρέπει να αφήνουν εκτός πλαισίου ποσοστό μεγαλύτερο του 10% των νοικοκυριών της χώρας. 

Τώρα αν δεν αναγνωρίζουμε αυτήν την έκταση της διαφθοράς, είναι σαν να υποστηρίζουμε ότι δεν ευθυνόμαστε για μια εκτέλεση δια λιθοβολισμού, όταν έχουμε ρίξει στο θύμα μια μικρή πέτρα που το πέτυχε στο χέρι, ενώ άλλοι του έχουν ανοίξει το κεφάλι με κοτρώνες.  Όσο για τη δεύτερη διαπίστωση, που αφορά στο «λεφτά υπάρχουν», παρά το ότι δεν είναι γενικά παραδεκτή, αποδεικνύεται απόλυτα ορθή αν δούμε προσεκτικά κάποια οικονομικά μεγέθη. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, η Ελλάδα στην πενταετία 2005-2009 είχε ΑΕΠ συνολικού ποσού 1.524 δις δολάρια. Στο ίδιο χρονικό διάστημα η Δανία είχε 1.023 δις δολάρια, η Φινλανδία 919 δις δολάρια και η Ιρλανδία 775 δις δολάρια. Αν μετατρέψουμε τα δολάρια του ΑΕΠ των χωρών αυτών σε ευρώ με μία μέση ισοτιμία 1/1,44 και τα παραβάλουμε με τα αντίστοιχα έσοδά τους από την άμεση φορολογία (φόροι εισοδήματος και περιουσίας) θα έχουμε τον πιο κάτω πίνακα:    

                                                        ( σε  δις  ευρώ )

                                                      ΑΕΠ       ΦΟΡΟΙ         % ΑΕΠ

1.      ΕΛΛΑΔΑ                    1.058               71                6,7

2.      ΔΑΝΙΑ                           710             213              30,0

3.      ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ                  638             118              18,5

4.      ΙΡΛΑΝΔΙΑ                      538              56              10,5

Σημειώνεται ότι η χώρα μας έχει από τους υψηλότερους μέσους συντελεστές φορολογίας εισοδήματος (πολύ πάνω από  το μέσο όρο των χωρών- μελών του ΟΟΣΑ) ενώ η Ιρλανδία από τους χαμηλότερους, που για το λόγο αυτό περιλαμβάνεται στους φορολογικούς παράδεισους. Τι συμβαίνει λοιπόν στη χώρα μας με τους υψηλότερους συντελεστές φορολόγησης και το μικρότερο (με διαφορά) ποσοστό εσόδων του κράτους επί του ΑΕΠ;  Ολοφάνερη και πασίγνωστη η απάντηση, που την αποκαλύπτουν και κάποια άλλα νούμερα του δικού μας Υπουργείου Οικονομικών για τα εισοδήματα του 2008   ( οικονομικό 2009 ) που ήταν τα εξής:

                                                                         ( σε εκατ. ευρώ )

                                                      ΕΙΣΟΔΗΜΑ           %          ΦΟΡΟΣ            %

1.ΜΙΣΘΩΤΟΙ-ΣΥΝΤ/ΧΟΙ                 78.542           68,23           6.932          52.59

2.ΛΟΙΠΑ ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ       19.856          17,25           2.190           16,62

3.ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ                  16.710           14,52           4.058           30,79

                  ΣΥΝΟΛΑ                      115.108         100,00         13.180         100,00 

Το συμπέρασμα είναι απλό νομίζω αφού φαίνεται καθαρά πως ζούμε σε μια χώρα, στην οποία οι μόνοι που ευημερούν είναι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, οι οποίοι όλως τυχαίως είναι και οι μόνοι που δεν μπορούν να φοροδιαφύγουν. Το ποσό των 115 δις είναι το φορολογούμενο εισόδημα στο οποίο αν προσθέσουμε τις φοροαπαλλαγές δεν υπερβαίνει τα 140 δις. Δηλαδή από τα 230 δις ευρώ περίπου    ( 330 δις $ ) του ΑΕΠ του 2008, τα 90 δις ευρώ  (230-140) ήταν απλώς μαύρα, δηλαδή το 40% περίπου. Το γιατί είναι τόσο διαδεδομένο το σπορ της φοροδιαφυγής στη χώρα μας είναι μια μεγάλη κουβέντα που καίει και αποφεύγεται στην ουσία της και όπως για τη διαφθορά , ακούγονται μόνο δογματικά τσιτάτα από κάθε πλευρά ή μπαρουφοειδείς αναλύσεις περί διαφάνειας, το μαχαίρι θα φθάσει στο κόκκαλο κα όλα τελικά καταλήγουν σε … περαίωση-άφεση αμαρτιών  .    

                                                                                                                                          

 Πουθενά ας πούμε δεν ακούστηκε ότι το φορολογικό μας σύστημα είναι το πιο τυπολατρικό, πολυνομικό , ευμετάβλητο και δαιδαλώδες στον κόσμο , που τελικά εξυπηρετεί κυρίως όσους λειτουργούν επαγγελματικά μέσα σ’ αυτό (ιδιώτες και κρατικοί λειτουργοί ) και πολύ περισσότερο  βέβαια  τους μεγαλοεισοδηματίες , που αντί να πληρώνουν φόρους, μας δανείζουν μέσω των αγορών. Τουλάχιστον, οι πολλοί μικροί  με τα ποσά που δεν πληρώνουν για άμεσους φόρους , ενισχύουν την κατανάλωση και τις επενδύσεις καταβάλλοντας έμμεσους φόρους. Το τεράστιο όμως περίσσευμα από τη φοροδιαφυγή των λίγων τροφοδοτεί τις αγορές , που όλοι γνωρίζουμε τώρα τι ακριβώς μας κάνουν. Αυτό θεμελιώνεται με τις επιστημονικές αναλύσεις του καθηγητή Richard Wolff που κάποτε δίδαξε και τον ΓΑΠ, που όταν έλεγε «λεφτά υπάρχουν», σίγουρα ήξερε τι έλεγε , αλλά  ξέχασε να προσθέσει ότι αυτά βρίσκονται στις ελβετικές τράπεζες .  Λίγο-πολύ το ίδιο γίνεται στις περισσότερες χώρες του καπιταλιστικού κόσμου, μόνο που εδώ συμβαίνει αυτό που λέμε, έχει παραγίνει το κακό. Με 40% μαύρα συγκεντρώνεται στην πενταετία 2005-2009 το αστρονομικό ποσό των 423 δις ευρώ. Δεδομένου ότι αυτά τα εισοδήματα ανήκουν κυρίως στα υψηλά, με ένα μέσο συντελεστή φόρου 30%, δίνουν ποσό φόρου στα 127 δις ευρώ περίπου. Δηλαδή, με απλά λόγια θα μας ήταν αχρείαστο το δάνειο των 110 δις ευρώ της τρόικας. Αν τα 127 δις προστεθούν στα 71 δις που έχει εισπράξει το κράτος στην πενταετία  φθάνουν στα 198 δις ευρώ, που είναι ποσοστό 18,83% του συνολικού ΑΕΠ, όσο περίπου είναι και το ποσοστό επιβάρυνσης των Φιλανδών. Αυτούς τους  κατηγορούμε τώρα εμείς πως δεν διαθέτουν ευρωπαϊκό πνεύμα, επειδή δεν τους αρέσει να πληρώνουν για κάποιους σαν «ελόγου μας».  Αν ήμουνα  Φιλανδός  ακριβώς την ίδια άποψη θα είχα.           

Ας αναλογιστούμε τώρα τι θα λένε οι Δανοί, που αν είχαμε τη δική τους επιβάρυνση από την άμεση φορολογία, θα είχε εισπράξει το κράτος στην πενταετία ( 1.058 προς 30% ) 317 δις ευρώ αντί για 71. Τα επιπλέον ποσά ( 317-71) 246 δις ευρώ, είναι υπερδιπλάσια του δανείου της τρόικας. Και τώρα είναι που φθάνουμε στο ανέκδοτο της αρχικής πρότασης, που είναι βέβαια το «μπορούμε να γίνουμε η Δανία του νότου». Αυτό που βλέπω να ταιριάζει εδώ είναι , « το άλλο με τον Τοτό το ξέρετε;».        

Σπύρος Κορωνάκης

ΠΚ Οικολόγων Πρασίνων Κέρκυρας

Οικονομολόγος