Ημερίδα «Πολιτική υγείας στο Ν. Αιγαίο την εποχή της κρίσης»

Posted on 19/08/2011 by ecoanemos

 

Διαβάστε τις περιλήψεις των εισηγήσεων από την πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα με θέμα «Πολιτική υγείας στο Ν. Αιγαίο την εποχή της κρίσης: προβλήματα, προοπτικές, παρεμβάσεις» που διοργάνωσαν η περιφερειακή κίνηση ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ, οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ Νάξου και Ν Αιγαίου και η Θεματική Ομάδα Υγείας των ΟΠ, την Κυριακή 31 Ιουλίου 2011, στην Νάξο, ενόψει και της συζήτησης στο Περιφερειακό Συμβούλιο Ν. Αιγαίου. Στην ημερίδα παρουσίασαν τις απόψεις τους και συμμετείχαν στον πολιτικό διάλογο Περιφερειακοί Σύμβουλοι, εκπρόσωποι Δήμων και τοπικών φορέων, γιατροί, ειδικοί επιστήμονες, εργαζόμενοι στο χώρο υγείας, πολίτες από το Ν. Αιγαίο.

Σύντομα θα είναι διαθέσιμες και οι αναλυτικές παρουσιάσεις.

Μια πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα με θέμα «Πολιτική υγείας στο Ν. Αιγαίο την εποχή της κρίσης: προβλήματα, προοπτικές, παρεμβάσεις» διοργάνωσαν η περιφερειακή κίνηση ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ, οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ Νάξου και Ν Αιγαίου και η Θεματική Ομάδα Υγείας των ΟΠ, την Κυριακή 31 Ιουλίου 2011, στην Νάξο, ενόψει και της συζήτησης στο Περιφερειακό Συμβούλιο Ν. Αιγαίου. Στην ημερίδα παρουσίασαν τις απόψεις τους και συμμετείχαν στον πολιτικό διάλογο Περιφερειακοί Σύμβουλοι, εκπρόσωποι Δήμων και τοπικών φορέων, γιατροί, ειδικοί επιστήμονες, εργαζόμενοι στο χώρο υγείας, πολίτες από το Ν. Αιγαίο.

Στη συνέχεια παρουσιάζονται περιλήψεις των εισηγήσεων, ενώ σύντομα θα είναι διαθέσιμες οι αναλυτικές παρουσιάσεις.

Πρώτη ενότητα 

Στην πρώτη ενότητα με θέμα “Υγεία και προβλήματα  του δημόσιου συστήματος υγείας στα νησιά / Προτάσεις ιατρικού κι επιστημονικού προσωπικού και της αυτοδιοίκησης” συζητήθηκαν η κατάσταση του δημόσιου συστήματος υγείας στα νησιά του Ν Αιγαίου, οι ελλείψεις σε υποδομές στην υγεία και φροντίδα, το πώς αλλάζει η υγεία ως αποτέλεσμα αλλαγών στην διατροφή, στο περιβάλλον, στις καθημερινές συνήθειες καθώς και πώς η βαθιά κρίση επηρεάζει την υγεία.

O  Δήμαρχος Νάξου, Μανόλης Μαργαρίτης, χαιρέτησε την πρωτοβουλία της ημερίδας και είπε ότι οι νέες διοικητικές απαιτήσεις του Καλλικράτη και η νέα οικονομική πραγματικότητα είναι στη βάση της προώθησης των συγχωνεύσεων των νοσοκομειακών μονάδων. Η επιβολή των καταργήσεων πολλών διοκητικών μονάδων όπως της ΔΟΥ, του ΟΤΕ στο νησί διογκώνεται με την υποβάθμιση των υπηρεσιών του Κ.Υ  – Νοσοκομείου Νάξου μέσω της συγχώνευσής του με το Νοσοκομείου Σύρου. “Το όνειρο των Ναξιωτών υποβάλλεται στη νέα πολιτική που υπακούει σε οικονομικές επιταγές και υπερβαίνει την ανάγκη που προκύπτει απο την γεωμορφολογία της νησιωτικότητας και της πολυνησίας καθώς και του ορεινού όγκου της ενδοχώρας της Νάξου. Το ψήφισμα του Δημοτικού Συμβουλίου της Νάξου είναι αρνητικό στην συγχώνευση της νοσοκομειακής μονάδας του νησιού με το νοσοκομείο της Σύρου που θα θέσει τις  υπηρεσίες του σε υποτέλεια και υποβάθμιση, ενώ αυτό που απαιτείται είναι η αναβάθμιση της διοικητικής αυτοτέλειας των υπηρεσιών του με λύσεις στην διοικητική οργάνωσή του Νοσοκομείου και των υποβαθμιζμένων διακομιδών με στόχο την αποφυγή  της αποδόμησης της κοινωνίας”.

Ο Γεώργιος Λογοθέτης, πρώην Διευθυντής του Κέντρου Υγείας – Νοσοκομείου Νάξου, τόνισε την απομόνωση  – insularity – ως δηλωτικό του όρου της νησιωτικότητας και ως το κύριο χαρακτηριστικό της περιοχής το οποίο απαιτεί λύσεις αναβάθμισης και όχι υποβάθμισης υγειονομικών υπηρεσιών. Αναφέροντας το ιστορικό του ΚΥ – Νοσοκομείου Νάξου επεσήμανε την χρόνια κατάσταση που σχετίζεται με την ελλειπή ανάπτυξη του Οργανισμού, γεγονός που οδήγησε σε οπισθοδρόμηση της μετάβασης του ΚΥ σε Νοσοκομείο, ενώ σήμερα ελλοχεύει ο κίνδυνος της χειροτέρευσης της κατάστασης με την συγχώνευσή του. Η λογική της εξοικονόμησης πόρων ουσιαστικά προσκρούει  στις ενδογενείς αδυναμίες της νησιωτικότητας που δημιουργεί απαιτήσεις μετακίνησης προσωπικού, αδυναμιών στις εφημερίες τομέων και στις διακομιδές. “Η εξοικονόμηση πόρων δεν επιτυγχάνεται με την συγχώνευση του νοσοκομείου παρά μόνο αν υποβαθμιστεί, πράγμα που μας βρίσκει αντίθετους. Η συγχώνευση μπορεί μάλιστα να αυξήσει τις δαπάνες. Ζητάμε να αναβαθμιστεί το νοσοκομείο, να προχωρήσει ο νέος Οργανισμός και να επιλυθεί το ζήτημα των διακομιδών”.

Ο Τομπάς Πλάτων, οδοντίατρος του Κ.Υ – Νοσοκομείου Νάξου, παρουσίασε τους λόγους που συνηγορούν στην αναβάθμιση του ΚΥ- Νοσοκομείου Nάξου (αριθμός κατοίκων, δημογραφικά στοιχεία, αριθμός μαθητών, παραγωγικές και εμπορικές – τουριστικές δραστηριότητες), ενώ παρουσίασε στοιχεία σχετικά με τα κύρια προβλήματα υγείας του νησιού. Αναφέρθηκαν στοιχεία από όλες τις υπηρεσίες, ακτινολογικό, υπέρηχος, οδοντιατρικές, χειρουργικές, μικροβιολογικές, καρδιολογικές, παιδιατρικές, ορθοπαιδικές που συνηγορούν στην σημαντική προσφορά του ΚΥ στην διαφύλαξη της υγείας των πολιτών. “Το ΚΥ, με τις έστω υποβαθμισμένες υπηρεσίες του, έχει παίξει ουσιαστικό ρόλο στην προάσπιση της υγείας του πληθυσμού και στην στήριξη του πληθυσμού των μικρών νησιών με τις υπάρχουσες αποκεντρωμένες υπηρεσίες του. Η διερεύνηση των στατιστικών στοιχείων επαληθεύει την σημαντική προσφορά του καθώς μέσα στο 2010 έχουν καλύφθεί 26.000 τακτικά και 20.800 έκτακτα περιστατικά, ενώ νοσηλεύτηκαν 11.000 ασθενείς…Η νησιωτικότητα, η καλοκαιρινή αύξηση του πληθυσμού, η δυσκολία μετακινήσεων αλλά και η αύξηση της νοσηρότητας και των επιδημιολογικών δεδομένων που δείχνουν αύξηση σε αναπνευστικές λοιμώξεις, γαστρεντερίτιδες και σύγχρονες παθήσεις επαγγελματικής και περιβαλλοντικής αιτιολογίας συνηγορούν στην αναβάθμιση και όχι στην συγχώνευση των υπηρεσιών του ΚΥ-Νοσοκομείου Νάξου”. Ο κ Τομπάς Πλάτων παρουσίασε προτάσεις που αφορούν στην  ανάπτυξη του Οργανισμού του Νοσοκομείου, του χειρουργικού τομέα και της Μονάδας Αίματος, καθώς στην αύξηση της παραγωγικότητας με την διασφάλιση των κατάλληλων υποδομών.

Η Όλγα Πανιάρα-Λιαροπούλου, Κλινική Μικροβιολόγος, τ. Διευθύντρια Εργαστηρίου νοσοκομείου “Ευαγγελισμός”, τόνισε πως η  πρόληψη των λοιμώξεων καθίσταται πολύ σημαντική στην επιδημιολογία αλλά και την νοσοκομειακή οργάνωση. Η εκπαίδευση του ιατρικού προσωπικού και των κατοίκων είναι στο κέντρο του σύχρονου προβληματισμού που σχετίζεται και με τις νέες παγκόσμιες εξελίξεις. Οικολογικά, περιβαλλοντικά ζητήματα ανακύπτουν με την κλιματική αλλαγή και την φτώχεια και τα επακόλουθα αυτών επιφέρουν και αλλαγές υγειονομικού ενδιαφέροντος. Νοσήματα επανεμφανιζονται όπως η φυματίωση και η ελονοσία, με το Aids να έρχεται τρίτο στην επιδημιολογική κατάξη. “Το  νέο επιδημιολογικό προφίλ απαιτεί ενημέρωση του ιατρικού προσωπικού αλλά και ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των κατοίκων. Η γεωμορφολογία της χώρας απαιτεί ενημερωμένες και αυτάρκεις κοινωνίες, με υψηλού επιπέδου πρόληψη και καλή επιτήρηση. Η πολιτεία πρέπει να ενσωματώσει την πληροφόρηση στις νέες τεχνολογικές μεθόδους που προσφέρονται σήμερα για την έγκαιρη προσφορά της τεκμηριωμένης πληροφόρησης τόσο στο ιατρικό προσωπικό όσο και στους κατοίκους για την αντιμετώπιση των νέων νοσολογιών. Η ανάπτυξη των υγειονομικών μονάδων και η συνεισφορά τους στην τοπική κοινωνία σχετίζονται με την εκπαίδευση της κοινότητας στα σύγχρονα υγειονομικά προβλήματα”.

Η Σταυρούλα Αγγελίδου, Επιστήμων Νοσηλεύτρια, Αντιδήμαρχος Υγείας του Δήμου Αθηναίων, ανέπτυξε την ανάγκη αξιοποίησης νέων τεχνολογικών μεθόδων όπως η τηλεματική – τηλεϊατρική στην υγεία. “Εξαιτίας της γεωγραφικής ιδιομορφίας και της πολυδιάσπασης του Ελληνικού εδάφους με την ύπαρξη πολυάριθμων νησιών είναι επιτακτική ανάγκη η υιοθέτηση λύσεων τηλεματικής. Η ανάπτυξη της τηλεϊατρικής σχετίζεται με την κάλυψη των αναγκών των πληθυσμών και μπορεί να διεισδύει μέσω της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στην κοινότητα καθώς η παροχή προηγμένων τεχνολογιών συνιστά μέρος της και μπορεί να συνεισφέρει σε πολλούς τομείς κάλυψης υγειονομικού ενδιαφέροντος στην κοινότητα. Η σχεδίαση της τηλεϊατρικής πρέπει να αποτελέσει για την ΤΑ προτεραιότητα για την επίλυση προβλημάτων μέσα σε ένα νέο τεχνολογικό πλαίσιο. Οι προσπάθειες που έχουν γίνει μέχρι τώρα στον ελληνικό χώρο ήταν πιλοτικές, μικρής κλίμακας με εξαίρεση κάποιους πυρήνες επιτυχίας. Είναι σημαντικό, λοιπόν, να χαραχθεί στρατηγική σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης αναλαμβάνοντας ηγετικό ρόλο καθώς και να προωθηθούν συνέργεις μεταξύ δήμων ή/και περιφερειών”. (διαβάστε την εισήγηση εδώ και εδώ)

Η Χριστίνα Ευθυμιάτου-Καρυστιναίου, μέλος της Γραμματείας του ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΝΕΜΟΥ και κάτοικος Νάξου,  απεικόνησε την αίσθηση της έλλειψης σχεδιασμού και την ύπαρξη ασυνέπειας και οξυμένων προβλημάτων που παραμένουν επί χρόνια στο χώρο του Συστήματος Υγείας του Ν. Αιγαίου, εικόνα που προέκυψε και από την διερεύνηση που έγινε με στόχο την αποτύπωση της κατάστασης, των κενών στελέχωσης και του ελέγχου των υποδομών υγείας στα νησιά. Η κατάσταση δεν αποτυπώθηκε με σαφήνεια κατα την διερεύνηση και αυτό προτρέπει σε μια συγκεριμένη τακτική αντιμετώπισης των προβλημάτων με την Περιφέρεια να συνεισφέρει στον προγραμματισμό και στην επίλυση των προβλημάτων. Η εξοικονόμηση πόρων από τις αεροδιακομιδές μέσω της βελτίωσης της πρόληψης και της πρωτοβάθμιας φροντίδας, η χρηματοδότηση υποδομών από το ΕΣΠΑ (που στο χώρο της υγείας και των κοινωνικών υποδομών παραμένει σε χαμηλά επίπεδα) αλλά και η κατάλληλη στελέχωση των υποδομών υγείας αποτελούν ανάγκη για την υγειονομική ανάπτυξη της περιοχής που μπορεί  να χρησιμοποήσει την υγειονομική παροχή υπηρεσιών ως αναπτυξιακό παράγοντα με αντίκτυπο και στην τουριστική ανάπτυξή της. Ο ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ συνεισφέρει με προτάσεις  στο Περιφερειακό Συμβούλιο και στην ΤΑ για την επίλυση των υγειονομικών προβλημάτων μέσω της χάραξης μιας περιφερειακής πολιτικής για την υγεία στο Ν Αιγαίο.

Η Φωτεινή Μάζαρη, δικηγόρος, παρουσίασε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει και η Ικαρία, και αναφέρθηκε στο αναφαίρετο δικαίωμα των κατοίκων της στην υγειονομική φροντίδα και περίθαλψη, παρά την διαπιστωμένη μακροβιότητα τους η οποία τελευταίως πολυδιαφημίζεται. Τα προβλήματα του νησιού συνοψίζονται στην έλειψη βασικών ειδικοτήτων και στην ιδιαιτερότητα του γεωμορφολογικου ανάγλυφου που δημιουργεί εντονη έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ του Βόρειου και Νότιου μέρους της Ικαρίας με αποτέλεσμα να καθίσταται αδύνατη η παροχή βασικής υγειονομικής περίθαλψης. Λύσεις όπως χρήση νοσηλευτικών ελικοπτέρων και ασθενοφόρων 4Χ4 φαντάζουν πολυτέλεια την ίδια ώρα που οι συγχωνεύσεις και η κατάργηση υπηρεσιών κάλυψης του πληθυσμού είναι στο προσκήνιο. Η υποχρηματοδότηση του προγράμματος “Βοήθεια στο Σπίτι” , η πολιτική της κατάργησης κλινών και η πολιτική των συγχωνεύσεων αφήνουν το τοπίο θολό ως προς τα υγειονομικά αποτελέσματα αυτής της πολιτικής στις νησιωτικές περιοχές. Τόνισε ότι συμμετείχε στην ημερίδα, αν και δεν είναι από κάποιο νησί του Ν Αιγαίου, γιατί τέτοιες ημερίδες είναι πολύ χρήσιμες και αναγκαίες και ζήτησε να υπάρχει επικοινωνία και συνεργασία γιατί οι λύσεις για το Ν Αιγαίο προσφέρουν ιδέες και για νησιά όπως η Ικαρία.

Ο Κωνσταντίνος Λαζογιάννης, περιβαλλοντολόγος, μίλησε για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως αυτό που συνέβει στην Ικαρία πρόσφατα και που επηρεάζονται και άλλοι τομείς της ζωής. “Η καταστροφή του οδικού δικτύου απαιτεί άμεσα, για παράδειγμα, ένα δίκτυο ασθενοφόρων που θα μπορούν να κινηθούν σε κακό οδικό δίκτυο. Οι προσαρμογές που διαπιστώνονται σε κάθε οικοσύστημα σχετίζονται με την ανάγκη βιώσιμης λειτουργίας του και κατά συνέπεια τα Συστήματα Υγείας των νησιών θα πρέπει να σχεδιάζονται και προσαρμόζονται στις ιδιαιτερότητες του κάθε νησιού.  Ο σχεδιασμός της υγειονομικής κάλυψης των νησιών θα πρέπει να λαμβάνει υπόψην την τουριστική επισκεψιμότητα και το γεγονός ότι η όποια υγειονομική αποδυνάμωσή τους θα επιφέρει αισθήματα ανασφάλειας στους επισκέπτες. Απαιτείται μια ολοκληρωμένη διαχείριση που θα λαμβάνει υπ’ όψη όλες τις παραμέτρους ανάπτυξης που σχετίζονται και με την υγεία και την ασφαλή υγειονομική κάλυψη των κατοίκων”.

Η Μαρία Σούμπαση, ΜSc Διοίκηση Μονάδων Υγείας Πρόνοιας – Επιστημονικός συνεργάτης της Θεματικής Ομάδας Υγείας των ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ, αναφέρθηκε αρχικά στην ανθρώπινη συμπεριφορά, το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, που αποτελούν αποφασιστικούς παράγοντες στην αιτιολογία και την επιδημιολογία πολλών νοσημάτων μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται και οι βασικότερες αιτίες θνησιμότητας και νοσηρότητας της εποχής μας. “Ο καρκίνος, τα καρδιαγγειακά, τα ατυχήματα, τα ψυχικά νοσήματα, τα χρόνια εκφυλιστικά και ορισμένα σύγχρονα λοιμώδη (π.χ. AIDS), μπορούν να καταπολεμηθούν σε μεγάλο βαθμό αν ο άνθρωπος τροποποιούσε ορισμένες ανθυγιεινές καθημερινές του συνήθειες και βελτίωνε το περιβάλλον του. Γι ‘ αυτό και η αποτελεσματικότητα κάθε πολιτικής υγείας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το επίπεδο συνειδητότητας του πληθυσμού στα θέματα που αφορούν στην υγεία του και από την ετοιμότητα και την αποφασιστικότητα του καθένα ατομικά και όλων μαζί συλλογικά για εποικοδομητική δράση στην υπόθεση της υγείας. Η ίδια ανάγκη ενημέρωσης και συμμετοχής, ισχύει και στον τομέα της χρήσης των υπηρεσιών που προσφέρει ένα σύστημα υγείας. Χωρίς τη σωστή ενημέρωση του κοινού για τις υπάρχουσες υπηρεσίες, τη λειτουργία τους, την κατανομή τους κτλ. και χωρίς την υιοθέτηση από το κοινό, στάσεων και συμπεριφορών που να διευκολύνουν στην ορθή αξιοποίηση των υπηρεσιών, είναι αναπόφευκτο να δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα που μπορεί άλλοτε να οδηγούν στην μη αξιοποίηση των υπηρεσιών, άλλοτε στην υπερβολική ζήτησή τους και στη λαθεμένη χρήση τους και όχι σπάνια ακόμα και στην επικίνδυνη κατανάλωσή τους (π.χ. φάρμακα, ακτινογραφίες). Oι  νέες ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ πολιτικής υγείας εντοπίζονται στην προώθηση της ένταξης ευπαθών κοινωνικών ομάδων και στην βελτίωση προγραμμάτων πρόληψης και ανοιχτής φροντίδας.

Βελτίωση της υγείας δεν σημαίνει απλώς περισσότερες ή λιγότερες δαπάνες για περίθαλψη σημαίνει πολιτικές παρεμβάσεις στην πρόληψη των ασθενειών και στην διατήρηση της καλής υγείας μέσω της έμφασης στην ποιότητα ζωής με:

• Συντονισμένες πρωτοβουλίες της αυτοδιοίκησης σε θέματα πρόληψης και οργάνωσης της κοινωνικής αλληλεγγύης και των πολιτών την εποχή της κρίσης,
•  Οργάνωση των υποδομών υγείας και περίθαλψης και μείωσης της σπατάλης και της ταλαιπωρίας, προς όφελος των πολιτών / χρηστών των υπηρεσιών
•  Κάλυψη ΟΛΩΝ όσοι/ες έχουν ανάγκη, ιδιαίτερα σε μια εποχή αυξανόμενης ανεργίας και προβλημάτων σωματικής και ψυχικής υγείας που προστίθενται λόγω της βαθιάς κρίσης,
•  Εξορθολογισμό των δαπανών και βελτίωση της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών και την αναδιοργάνωση τους μετά από διάλογο και ολοκληρωμένη πολιτική για την υγεία, με ορίζοντα 15ετίας για το σύνολο των υπηρεσιών / προγραμμάτων πρόληψης – προαγωγής υγείας, θεραπείας, αποκατάστασης και κοινωνικής φροντίδας σε τοπικό επίπεδο.

Η Βασιλική Μαργαριτίδου-Τιμπλαλέξη, πρώην διευθύντρια ΚΥ – Νοσοκομείου Νάξου και εκπρόσωπος της Κοινωνίας Πολιτών – Ελληνικού Παρατηρητήριου (Τομέας υγείας και πρόνοιας) αναφέρθηκε στην εμπειρία της ανεξαρτητοποίησης του Νοσοκομείου Νάξου από τη Σύρο και τα προβλήματα που αντιμετωπίστηκαν τότε, όπως:

-    Πολύ μεγάλη δυσκολία συμμετοχής εκπροσώπων Νάξου στα Διοικητικά Συμβούλια στη Σύρο, λόγω καιρικών συνθηκών –ακτοπλοϊκών συνδέσεων, με συνέπεια

-    Αρνητικές επιπτώσεις στα οικονομικά, τις ανάγκες του Νοσοκομείου λόγω της μη εκπροσώπησης στα όργανα λήψης αποφάσεων

Τα προβλήματα αυτά, με την προτεινόμενη αντιστροφή της διαδικασίας σήμερα θα επανέλθουν, με ακόμη πιο αρνητικά αποτελέσματα.

Η κ. Μαργαριτίδου χαρακτήρισε την πολιτική υγείας “πρόχειρη και ανέτοιμη για τον απαραίτητο Οδικό Χάρτη Υγείας Νησιών –συμπλήρωμα στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης, ένα χάρτη που μπορεί  να συμβάλει με τα επιτεύγματά του και στο  σύστημα υγείας της ηπειρωτικής Ελλάδας. Το νέο χαρακτηριστικό ενός νησιωτικού Συστήματος Υγεία είναι η πολυτομεακή προσέγγιση (με τα νοσοκομεία να ασχολούνται τόσο με θέματα δημόσιας υγείας, όσο και με θέματα περιβάλλοντος, με γιατρούς πολυδύναμους), τα «πολυδύναμα νοσοκομεία» που παράλληλα θα πρέπει να είναι και Κέντρα Υγείας για την παροχή της πρωτοβάθμιας και κοινωνικής ιατρικής”.Σημείωσε, επιπλέον, ότι “οι προτεινόμενες συγχωνεύσεις Νοσοκομείων είναι αντίθετες με τον μόλις περσινό Νόμο του Καλλικράτη και την ανάληψη ευθυνών και αρμοδιοτήτων της Περιφέρειας και των Δήμων στα θέματα υγείας. Μια σωστή Διαχειριστική Αρχή που θα εξέταζε το θέμα των συγχωνεύσεων θα πρότεινε την εξαίρεση των νησιών (όπως συμβαίνει για τα Κύθηρα)”.

Δεύτερη ενότητα

Στην δεύτερη ενότητα “Πολιτική υγείας στα νησιά, κρίση και «μεταρρύθμιση», ο ρόλος της αυτοδιοίκησης και των κοινωνικών φορέων για μια καλύτερη υγεία στα νησιά” συζητήθηκαν θέματα όπως η πρόληψη και πρωτοβάθμια φροντίδα, η δυνατότητα πρόσβασης νησιωτών σε ένα αποτελεσματικό σύστημα υγείας, τα οικονομικά της υγείας στο Ν Αιγαίο και η βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας σε καθεστώς οικονομικής δυσπραγίας, ο ρόλος της αυτοδιοίκησης και των τοπικών κοινωνιών, η εκπαίδευση- ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα υγείας και διατήρησης της υγείας και οι νέες αντιλήψεις και προσεγγίσεις για την προστασία της υγείας και την πολιτική υγείας. Στην ενότητα αυτή μίλησαν οι:

Ο Γιάννης Καμπανής, Γενικός Γραμματέας Ιατρικού Συλλόγου Κω, Περιφερειακός Σύμβουλος N Αιγαίου,  αναφέρθηκε αρχικά στην παροχή υπηρεσιών υγείας στον πολίτη, για τις οποίες “θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι στη νησιωτική Ελλάδα υπολείπονται των προσδοκώμενων, έχοντας ως αποτέλεσμα την ενίσχυση του αισθήματος ανασφάλειας των νησιωτών. Σήμερα, ιδιαίτερα λόγω της δυσχερούς οικονομικής συγκυρίας, η επίλυση του ζητήματος αυτού γίνεται ακόμα δυσκολότερη, οπότε οι διεκδικήσεις μας πρέπει να είναι στοχευμένες και αποτελεσματικές”. Ο Γιάννης Καμπανής κατέθεσε σειρά προτάσεων για τα θέματα υγείας, μεταξύ άλλων:

- Οργάνωση τηλεϊατρικής υπηρεσίας που θα μπορούσε να δώσει τη λύση για τα μικρά νησιά, με βάση τον ιατρό υπόχρεο υπηρεσίας υπαίθρου ή τον οικογενειακό ιατρό

- Προτεραιότητα στους διορισμούς επικουρικών γιτρών στη νησιωτική – παραμεθόριο περιοχή

- Θεσμοθέτηση της δυνατότητας ειδικευμένων στρατιωτικών ιατρών να παρέχουν τις υπηρεσίες τους στη νησιωτική Ελλάδα

- Να προαπαιτείται για το διορισμό σε πανεπιστημιακές κλινικές τουλάχιστον τριετής προϋπηρεσία στη νησιωτική Ελλάδα

- Λειτουργική αναδιάρθρωση των νοσοκομείων με συνενώσεις – συγχωνεύσεις διοικήσεων και ανακατανομή διοικητικού και υγειονομικού προσωπικού

- Ιατροί οι οποίοι διορίζονται σε νησιωτικές περιοχές να μη δύνανται να ζητούν μετάθεση πριν τη συμπλήρωση πενταετίας

- Λειτουργία αυτόνομου ΕΚΑΒ νοτίου Αιγαίου με 2 ελικοπτέρων, 1 στη Ρόδο και 1 στη Σύρο.

- Ανάπτυξη θαλάσσιας μονάδας επείγουσας μεταφοράς και αντιμετώπισης ασθενών (πλωτό ΕΚΑΒ)

- Εθελοντική εφαρμογή ελαστικών εργασιακών σχέσεων (part time) για ιατρούς του Ε.Σ.Υ

- Συμμετοχή εκπροσώπων αυτοδιοίκησης στα διοικητικά συμβούλια των νοσοκομείων και των κέντρων υγείας

Σε ό,τι αφορά τις υπηρεσίες δημόσιας υγείας, δηλαδή την προστασία της υγείας των πολιτών από τη ρύπανση του περιβάλλοντος, του υδροφόρου ορίζοντα και των θαλάσσιων υδάτων, ώστε να αποφευχθούν οι επιπτώσεις στους έμβιους οργανισμούς, οι προτάσεις του ήταν:

- έλεγχοι σε όλους τους τομείς της δημόσιας υγείας

- εξορθολογισμός των δομών των υπηρεσιών εκ μέρους της αυτοδιοίκησης

- πρόληψη,  που οφείλει να είναι ο κυρίαρχος στόχος

- συστηματικοί υγειονομικοί έλεγχοι καταστημάτων καθώς και οργανωμένες επιτροπές υγείας για τυχόν επιδημίες. (διαβάστε την εισήγηση)

O Λυκούργος Λιαρόπουλος, καθηγητής Οικονομικών Υγείας, διευθυντής Εργαστηρίου Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας, Τμήματος Νοσηλευτικής, Πανεπιστημίου Αθηνών, τόνισε ότι η αναδιάρθρωση της νοσοκομειακής περίθαλψης δεν έχει ουδεμία σχέση, ως πρόταση, με την νοσηρή σκέψη της συννένωσης των νοσοκομείων της νησιωτικής Ελλάδας, αυτή που ανησυχεί τους κατοίκους. Οι προτάσεις που σχετίζονται με την αναδιάρθρωση και είναι Συμβουλευτικό Έργο της Ομάδας που συμμετείχε ο κ Λιαρόπουλος  “αντιμετωπίζει την συννένωση σε ομάδες νησιών στα από κοινού λειτουργικά ζητήματα και με σχετικές συνέργειες στις προμήθειες, προσλήψεις προσωπικού κα και δεν αφορούν σε συννενώσεις του τύπου αυτού που συζητείται σήμερα και οι οποίες είναι ασύμφορες οικονομικά. Συνιστούν δε και επικίνδυνη επιλογή με προβλημάτα που θα επέλθουν και τα οποία αναλύθηκαν από τους άλλους ομιλητές”. Ο κ Λιαρόπουλος πρότεινε μεταξύ άλλων: “Η οργάνωση του συστήματος υγείας στα νησιά σχετίζεται ευρύτερα με την αμφίδρομη σχέση πολίτη / δημοσίου, με την αναβάθμιση της σχέσης αυτής που αφορά σε δικαιώματα και υποχρεώσεις. Η ωφελιμότητα των νοσοκομείων είναι γνωστή, όμως η κοινωνική δικαιοσύνη σε σχέση με την χρηματοδότηση των υπηρεσιών έχει να κάνει και με την νέα Περιφερειακή οργάνωση της χώρας, αφορά σε ένα νέο διαχειριστικό οικονομικό μοντέλο νοσοκομειακής οργάνωσης και διαχείρισης που αλλάζει το τοπίο, με μεταφορά των αρμοδιοτήτων στην διαχείριση και λειτουργία των νοσοκομείων στην Περιφέρεια. Σε σχέση με το νέο διαχειριστικό πλαίσιο του Καλλικράτη και τους νέους θεσμούς, τα προβλήματα των νησιωτικών περιοχών μπορούν να επιλυθούν με αλλαγή του καθεστώτος λειτουργίας των νοσοκομείων, με την άρση πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, με την θέσπιση προσλήψεων ειδικοτήτων με σχέση μερικούς απασχόλησης. Με το άνοιγμα των νοσοκομείων προς την κοινότητα η κάλυψη αυτή θα μπορεί να επιμεριστεί στην ιατρική κοινότητα, σε μερικές ειδικότητες της περιοχής. Η παροχή υπηρεσιών πρέπει να αποτελέσει κοινή αρμοδιότητα Κράτους – Περιφέρειας. Η τοπική φορολόγηση πρέπει να ενισχύσει την λειτουργική ενδυνάμωση των νοσοκομειακών μονάδων και ουσιαστικά η ΤΑ πρέπει να αναλάβει το μεγαλύτερο μερίδιο της λειτουργίας υγειονομικών υποδομών με το κράτος ουσιαστικά να πάψει να είναι αποκλειστικά αρμόδιο στο χώρο της παροχής υπηρεσιών και να λάβει το ρόλο που πρέπει στον συντονισμό και έλεγχο του συστήματος”.

Ο Κώστας Αρβανίτης, μέλος του ΔΣ ΚΕΘΕΑ και δημοσιογράφος – εκπομπή «Πρωινή Ενημέρωση» ΝΕΤ, χαρακτήρισε ως την “ωραία πλευρά του Ελληνικού Κράτους” την αντιμετώπιση του προβλήματος των ναρκωτικών στο πλαίσιο των θεραπευτικών κοινοτήτων του ΚΕΘΕΑ. Η οικονομική κρίση τα δύο τελευταία χρόνια έχει κάνει την Αθήνα να είναι πρώτη στις ψυχολογικές μεταβολές των ατόμων σε ζητήματα που σχετίζονται με τον κοινωνικό αποκλεισμό και με την εύκολη είσοδο στο χώρο της εξάρτησης και των ναρκωτικών. Η εξάρτηση περιλαμβάνει δραστηριότητες και από άλλους χώρους όπως το αλκοόλ, ο τζόγος , η χρήση ίντερνετ στην λογική της χρήσης και την μεταβολή της προσωπικότητας του ατόμου σε χρήστη εξαρτώμενου του διαδικτύου. “Στο χώρο του ΚΕΘΕΑ οι εργαζόμενοι με σχέση δημοσίου δικαίου τιμούν το μισθό που παίρνουν καθώς εργάζονται με αυταπάρνηση σε σκληρές συνθήκες με παρέμβάσεις πχ στο κέντρο της Αθήνας εκτός συνηθισμένου ωραρίου. Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, η ανεργία, η ναρκοκουλτούρα των media, επιφέρουν εξάρτηση και μεγενθύνουν το πρόβλημα το κοινωνικής απομόνωσης. Το ΚΕΘΕΑ μπορεί να συνεισφέρει με παρέμβάσεις στην τοπική κονωνία για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων. Οι υπηρεσίες με την δημιουργία Μονάδων Άμεσης Παρέμβασης συνεισφέρουν σε όλες τις μορφές εξαρτήσεων, η ΤΑ μπορεί να συνεισφέρει με την παροχή χώρου εγκατάστασης για την κάλυψη του πληθυσμού σε ζητήματα ψυχικής υγείας από ένα υγιή οργανισμό που είναι έτοιμος να συνεισφέρει με τα Κέντρα Άμεσης Παρέμβασης. Το ΚΕΘΕΑ δραστηριοποιείται με παρεμβάσεις στεγνού χαρακτήρα. Η πολιτική στατηγική στο χώρο των ναρκωτικών που ακολουθείται αυτή τη στιγμή είναι διττή καθώς ακολουθείται μονοδιάστατη πολιτική εφαρμογής χορήγησης υποκατάστατων από τα νοσοκομεία που προσκρούει στην θέληση του χρήστη να κόψει παντελώς την ουσία. Αυτό θα πρέπει να ενισχυθεί από την παρουσία εναλλακτικών παρεμβάσεων ενάντια στην ουσία, όπως τα προγράμματα του ΚΕΘΕΑ”.

Ο Νίκος Χρυσόγελος, Περιφερειακός Σύμβουλος με τον ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΑΝΕΜΟ επεσήμανε τα τεράστια προβλήματα υποδομών υγείας που αντιμετωπίζουν οι νησιώτες στα μικρά αλλά και στα μεγαλύτερα νησιά, ακόμα και στα πιο τουριστικά, και τόνισε ότι “προϋπόθεση για την παραμονή των νησιωτών στα νησιά αλλά και θέμα κοινωνικής δικαιοσύνης σε μια εποχή μεγάλης αφαίρεσης εισοδημάτων, είναι να έχουν οι νησιώτες αλλά και οι επισκέπτες πρόσβαση με δίκαιο τρόπο σε κοινωνικές υποδομές, ιδιαίτερα σε αυτές που αφορούν την υγεία. όπως δικαιούται κάθε ευρωπαίος πολίτης. Η απουσία βασικών υποδομών πρόληψης, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας φροντίδας αλλά και η αύξηση των οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων εξαιτίας της κρίσης και των αναποτελεσματικών πολιτικών αντιμετώπισής της οδηγούν σε σημαντική αύξηση και των σωματικών – ψυχικών επιβαρύνσεων αλλά και των (ιδιωτικών) δαπανών κάθε νοικοκυριού (ήδη πολύ υψηλές), ακόμα και για στοιχειώδη θέματα πρωτοβάθμιας φροντίδας και περίθαλψης. Με δεδομένο ότι αφαιρούνται βίαια εισοδήματα που κάνουν εξαιρετικά δύσκολη την επιβίωση των πολιτών, θα περίμενε κάποιος να υπάρχουν σχέδια για αναβαθμισμένες και αποτελεσματικότερες υποδομές για την υγεία, ως ελάχιστη εξισορρόπηση σε σχέση με την υποβάθμιση των εισοδημάτων. Τα ελληνικά νοικοκυριά είναι πρωταθλητές στις ιδωτικές δαπάνες υγείας παγκοσμίως, αλλά οι νησιώτες πληρώνουν πολύ περισσότερα, ακόμα και για στοιχειώδης υπηρεσίες”. Ο Ν. Χρυσόγελος υπενθύμισε, επίσης, ότι με βάση το άρθρο 10 του νόμου “Καλλικράτη” δημιουργείται (πρέπει να δημιουργηθεί) στην Περιφέρεια “Συμβούλιο προγραμματισμού υγείας και πρόνοιας” και με την έκδοση των προβλεπόμενων Προεδρικών Διαταγμάτων, η Περιφέρεια πρόκειται από το 2013, σύμφωνα με τον νόμο, να αναλάβει ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΔΟΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ, ΚΥΡΙΩΣ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ, ενώ οι Δήμοι των δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας. Ο Ν. Χρυσόγελος κατέληξε με τις προτάσεις του ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΝΕΜΟΥ που έχουν διπλό στόχο, την άμεση καλύψη αναγκών στις υποδομές υγείας αλλά και τον σχεδιασμό μιας συγκροτημένης περιφερειακής πολιτικής υγείας για το Ν. Αιγαίο. Μεταξύ άλλων απαιτούνται:

- Διαμόρφωση στρατηγικής για την πολιτική υγείας στο Ν Αιγαίο μέσα από τη συνεργασία των δυο βαθμών αυτοδιοίκησης με ειδικούς και κοινωνικούς φορείς, μια στρατηγική που θα περιλαμβάνει στόχους, χρονοδιαγράμματα, εργαλεία εφαρμογής,  νομοθετικές αλλαγές και κίνητρα για την εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης πολιτικής υγείας στο σύνολο της περιφέρειας αλλά λύσεις κατάλληλες για κάθε νησί εξειδικευμένα. Ο περιφερειακός και τοπικός σχεδιασμός ενός νησιωτικού συστήματος υγείας, με ορίζοντα τουλάχιστον δεκαετίας, επεξεργασμένος από τους τοπικούς φορείς αποτελεί πρόκληση πλέον για την Περιφέρεια Ν Αιγαίου. Δεν μπορεί τα όποια κενά να εξετάζονται λίγες μέρες πριν την έναρξη της καλοκαιρινής περιόδου και να “επιστρατεύονται” λύσεις – όταν και αν – του τύπου “απόσπαση γιατρών από κάποιο νοσοκομείο για 2-3 εβδομάδες ώστε να καλυφθούν εκρηκτικά προβλήματα στα νησιά”. Η στρατηγική για την πολιτική υγείας για το Ν Αιγαίο πρέπει να αφορά σε νησιά που ζουν 12 μήνες το χρόνο.

- Οι παρεμβάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου δεν πρέπει να είναι αποσπασματικές αλλά να έχουν συνοχή και συνέχεια και να στοχεύουν στη διαμόρφωση σχεδίου ολοκληρωμένης πολιτικής (και όχι καταλόγου με ευχές) με καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης, συγκέντρωση εμπειρίας και προτάσεων για την διαμόρφωση στρατηγικης για την υγεία, εν όψη και των θεσμικών αλλαγών που επιφέρει ο Καλλικράτης. Μέσα στα επόμενα δύο χρόνια πρέπει να έχει αλλάξει πλήρως η κατάσταση στον χωρο της υγείας στα νησιά του Ν Αιγαίου.

- Οι αλλαγές σε οικονομικές, περιβαλλοντικές και διατροφικές συνήθειες και συνθήκες, με την αλλαγή του επιδημιολογικού προφίλ των κατοίκων, επηρέαζουν όχι μόνο την υγεία των πολιτών αλλά και τις δαπάνες για την υγεία. Η διαμόρφωση του υγειονομικού σχεδιασμού απαιτεί καταγραφή και γνώση των αιτιών που οδηγούν σε αθένειες και σε αύξηση των υγειονομικών δαπανών σε κάθε νησί και συνολικά στην περιφέρεια. Η επένδυση στην προληπτική πολιτική και η παρέμβαση στις αιτίες που οδηγούν στην ασθένεια μπορούν να έχουν ως αποτέλεσμα τόσο τη βελτίωση της υγείας όσο και τον εξορθολογισμό των οικογενειακών και κρατικών δαπανών περίθαλψης καθώς και την επιζητούμενη αποδοτικότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών.

- Μια αποδοτική επένδυση πόρων στην υγεία θα πρέπει να αφορά τόσο στην εφαρμογή προλητικής ιατρικής όσο και στη συστηματική και αποδοτική εκπαίδευση του πληθυσμού στο πλαίσιο της σύγχρονης ¨Υγιείς Πόλεις για Υγείς Πολίτες¨, που για τα νησιά μας θα είναι “Υγιή Νησιά για Υγιείς Πολίτες΅¨. Μια τέτοια πολιτική θα έχει σημαντική συνεισφορά στο συνολικό επίπεδο υγείας  με έλεχο των δαπανών, με μείωση των ασθενειών που σχετίζονται με περιβαλλοντικούς και διατροφικούς παράγοντες, με την .εμφαση στην πρόληψη αντί της (αναγκαστικής μετά) περίθαλψης για περιστατικά και καταστάσεις (λιγότερο ή περισσότερο σοβαρές) που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Παρεμβάσεις στα περιβαλλοντικά προβλήματα, στον τρόπο διαχείρισης των κάθε είδους αποβλήτων, παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής είναι κομμάτι μιας στρατηγικής για “υγιή νησιά, υγιείς πολίτες”.

-  Πριν καταρρεύσουν ολοκληρωτικά οι αδύναμες σήμερα υποδομές υγείας, ιδιαίτερα στα μικρά νησιά, απαιτείται ενίσχυση των νησιωτικών ιατρείων και των δομών με ειδικευμένους ιατρούς. Οι αγροτικοί γιατροί δεν μπορούν να σηκώνουν το κύριο βάρος των υποδομών υγείας. Είναι χρήσιμοι αλλά δίπλα σε έμπειρους γιατρούς. Χωρίς την απαραίτητη εμπειρία καλούνται να αντιμετωπίσουν τα πολλά και δύσκολα περιστατικά που συμβαίνουν στα νησιά, με δεδομένη μάλιστα την απουσία κατάλληλων υποδομών. Η υποστελέχωση των υποδομών υγείας λειτουργεί ως αντικίνητρο να στελεχωθούν τα νησιωτικά ιατρεία από έμπειρους γιατρούς.

- Όπου δεν προσέρχονται έλληνες γιατροί, πρέπει – με νομοθετική ρύμθιση -  να επιτραπεί  η προσέλκυση από το εξωτερικό έμπειρων γιατρών για την στελέχωση των υπηρεσιών υγείας στα νησιά.

Πέρα από την βέλτιστη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων για την υλοποίηση μιας αποτελεσματικής περιφερειακής στρατηγικής για την υγεία στο Ν Αιγαίο, ο ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ έχει προτείνει τη δημιουργία ενός Ταμείου Κοινωνικής Συνοχής στο εσωτερικό της Περιφέρειας, μια πολιτική στρατηγικού χαρακτήρα που δεν αφορά μόνο στα θέματα υγείας αλλά στοχεύει γενικότερα στην σύγκλιση και αντιμετώπιση των προβλημάτων στις υποδομές και στο χάσμα τόσο μεταξύ των νησιών της περιφέρειας Ν Αιγαίου όσο και στο εσωτερικό των μεγάλων νησιών και μεταξύ των διαφόρων κοινωνικών ομάδων. (δείτε τις προτάσεις)

Η Παρασκευή Βιτζηλαίου, Πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων Τομέα Υγείας Νομού Κυκλάδων αναφέρθηκε αρχικά, με θυμό όπως είπε, σε χαρακτηριστικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν όταν επισκέπτονται τα νησιά, όπως π.χ. πρόσφατα στην Αμοργό (στο σύγχρονο ΠΠΙ της οποίας υπάρχει πλήρης έλλειψη ιατρών – μόνον 1 αγροτικός – και εξειδικευμένου οδηγού και δεν λειτουργεί το υφιστάμενο εργαστήριο για βασικές εξετάσεις), ή σε άλλα μικρά νησιά όπου όλα εξαρτώνται από 1 αγροτικό και 1 οδηγό ασθενοφόρου. Προβλήματα που αφορούν όχι μόνο το κράτος αλλά και την τοπική διοίκηση. Αναφέρθηκε, στη συνέχεια, εκτενώς στις ανάγκες της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στα νησιά,  πρώτη επιλογή για την αποσυμφόρηση της δευτεροβάθμιας, για αποτελεσματική πρόληψη, ποιοτική αναβάθμιση, ποιότητα ζωής και τελικά μείωση του κόστους για ασφαλιστικά ταμεία και νοσοκομειακή περίθαλψη. Οι ανάγκες αυτές, που είχαν διατυπωθεί στο παρελθόν και στις προτάσεις για τον Χάρτη Υγείας, είναι αυξανόμενες λόγω αύξησης του πληθυσμού (μόνιμου και τουριστικού) στα νησιά μας αλλά και της αυξηθείσας ανταπόκρισης –εμπιστοσύνης, συνοψίζονται δε ως εξής:

- στελέχωση των ΠΠΙ αλλά και των περιφερειακών ιατρείων με γενικούς γιατρούς, οικογενειακούς γιατρούς

- αναθεώρηση των υφιστάμενων από τη σύστασή τους (1986) Οργανισμών των Κέντρων Υγείας –εναρμόνιση εξειδικεύσεων με υφιστάμενες ανάγκες, προγραμματισμός για τα 25 επόμενα χρόνια, έμφαση στην πρόληψη καρδιαγγειακών ασθενειών, καρκίνου, κλπ.

- λειτουργία συστήματος Ιατρικών Φακέλων και ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων ΟΠΣ- (για τη συστηματική καταγραφή, χαρτογράφηση, στατιστική ανάλυση, αναγνώριση παραγόντων κινδύνου)

- τηλεϊατρική υποστήριξη Κέντρων Υγείας και ΠΠΙ

- προγράμματα πρόληψης και βοήθειας –νοσηλείας στο σπίτι.

- οργάνωση ασφαλών διακομιδών με ιδιόκτητα οργανωμένα μέσα.

Ο Κώστας Σκαρβέλης, κλινικός ψυχολόγος, υπεύθυνος της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας ΝΑ Κυκλάδων (πρότυπη δομή παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας από το 2002 με έδρα τη Νάξο και ακτίνα δράσης τα νησιά των Ν.Α. Κυκλάδων: Σαντορίνη, Ίο, Φολέγανδρο, Σίκινο, Αμοργό, Ανάφη, Δονούσα, Σχοινούσα, Κουφονήσια και Ηρακλειά) ευχαρίστησε και συνεχάρη κατ΄αρχήν τον ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΑΝΕΜΟ για τις ουσιαστικές ημερίδες – συζητήσεις που έχει οργανώσει με εκπαιδευτικό χαρακτήρα και διαφανείς διαδικασίες πολιτικού διαλόγου. Αναφερόμενος, δε, στο θέμα της ημερίδας για την πολιτική υγείας την εποχή της κρίσης, τόνισε ότι η κρίση είναι και κοινωνική, πολιτισμική και ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για οικονομία, χωρίς υγεία και εργασία και χωρίς βιώσιμη ανάπτυξη σε όλους τους τομείς. Στη συνέχεια, ο κ. Σκαρβέλης παρουσίασε το έργο της Μονάδας που βασίζεται στην τηλεψυχιατρική (σύστημα taberg στα 4 βασικά νησιά) που εξασφαλίζει πρόσβαση των ασθενών σε ψυχίατρο, νευρολόγο, παιδοψυχίατρο, παιδοψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό κλπ. εξειδικεύσεις 24 ώρες / μέρα και συμβάλλει στην αποφόρτιση του κέντρου και την ελάττωση του κοινωνικού /οικονομικού κόστους. Παρουσίασε επίσης τα αποτελέσματα πρόσφατης Μελέτης για τις ΝΑ Κυκλάδε, σύμφωνα με την οποία:

τα άτομα παρουσιάζουν καταθλιπτικόμορφη συμπτωματολογία με πιθανότητα να νοσούν ή να νοσήσουν στο εγγύς μέλλον σε ποσοστό 43.9%.

• το 33.7% αναφέρει ανασφάλεια σχετιζόμενη με πιθανή ανεργία,

• το 78.2% πιστεύει πως η οικονομική κρίση φέρει αύξηση στα φαινόμενα εθνικισμού,

• το 64.8% νιώθει απογοήτευση και απαισιοδοξία για το μέλλον,

• το 60.4% αναφέρει αύξηση των συγκρούσεων στην οικογένεια ενώ

• το 64.2% δυσκολία στην έκφραση των ανησυχιών και των προβληματισμών του ανάμεσα στα μέλη της οικογένειάς του.

Αναφέρθηκε επίσης στον πολλαπλασιασμό αυτοκτονικών και αγχωδών διαταραχών στην ευρύτερη περιοχή και στη Νάξο.

Ο κ. Σκαρβέλης έκανε τις παρακάτω προτάσεις για τον τομέα της ψυχικής υγείας στα νησιά:

- Ένταξη της ψυχικής υγείας στην πρωτοβάθμια φροντίδα, με σεμινάρια σε γιατρούς / νοσηλευτές για βραχεία νοσηλεία ασθενών μέχρι 3 μέρες, πρώτη αντιμετώπιση οξέων περιστατικών και προετοιμασία οικογένειας. Η διακομιδή ασθενούς έχει μεγάλο κοινωνικό και οικονομικό κόστος και συχνά δεν αποδεικνύεται απαραίτητη

- Ένταξη στην εκπαίδευση  προγραμμάτων υγείας

- Επέκταση δικτύων τηλεδιάσκεψης με εγκατάσταση συστήματος στα Κέντρα Υγείας – Ιατρεία κάθε νησιού και αξιοποίηση και για άλλα θέματα υγείας –εκπαίδευση

- Συνεργασία με ΚΕΘΕΑ /τοπικούς φορείς (η Μονάδα είναι ανοιχτή) για θέματα εξαρτήσεων.

Πρόσθεσε και γενικότερες προτάσεις ως πολίτης και επαγγελματίας υγείας:

- Σύμπραξη δημοσίου / ιδιωτικού τομέα (νοσοκομεία, ταμεία, ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα), για ελάττωση μετακινήσεων /Α Ω / κόστους

-  Επανεξέταση Οργανισμού λειτουργίας / εξοπλισμού σε σχέση και με υπάρχοντες ιδιώτες γιατρούς

-  Σύγχρονη και ποιοτική διαδικασία διακομιδών

- Συστηματική αξιολόγηση έργων μονάδων υγείας από Επιτροπή εμπειρογνωμόνων σε σχέση με Χάρτη Υγείας /στόχους και προγραμματισμό

- Διοίκηση όχι από κυβέρνηση /κομματικά όργανα. Το ΔΣ να εκλέγεται από τον κόσμο και να προκηρύσσεται η θέση διοικητή ώστε να υπάρχει πιο άμεση δημοκρατία

Ο Γιώργος Βαρβαρήγος, αντιδήμαρχος Δήμου Θήρας,  αναφέρθηκε αρχικά στα παράπονα που δέχονται ως Δήμος από τους κατοίκους και τους χιλιάδες επισκέπτες του νησιού, όπως για αδυναμία συνταγράφησης ελλείψει ιατρών, διαδικασίες διακομιδών, αντιμετώπιση χρόνιων και ψυχικών παθήσεων κ.α. Αναφέρθηκε, επίσης, στις ελλείψεις ιατρών –υλικών που κάνουν το ΚΥ Θήρας να υπολειτουγεί και τα περιφερεαικά ιατρεία συχνα να είναι κλειστά και ειδικότερα στο πρόβληματα στελέχωσης στη Θηρασιά. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο έργο του Νοσοκομείου Θήρας που έχει κατασκευαστεί και είναι προς παράδοση και “μπορεί να συμβάλλει στην αναβάθμιση υπηρεσιών για κατοίκους και επισκέπτες (αίσθηση ασφάλειας –ανάπτυξη τουρισμού υγείας), αλλά να λειτουργήσει και ως κίνητρο για μεγάλα Ιατρικά Συνέδρια.  Θα πρέπει να διασφαλίσει πρωτοβάθμια φροντίδα –καθημερινές ανάγκες –προληπτική ιατρική και να είναι αξιόπιστο για επείγοντα περιστατικά και σύντομη νοσηλεία.  Για τη λειτουργία του απαιτούνται αποφάσεις με τόλμη και αποαφασιστικότητα,όχι καθυστερήσεις, σταδιακή ολοκλήρωση τμημάτων και κίνητρα για γιατρούς όχι μόνο οικονομικά”.

Η ημερίδα έγινε υπό την αιγίδα του ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ Τεκμηρίωσης κι Επιμόρφωσης